Yaprakların Önemi ve Yapısı Ağaçlar ve diğer bitkiler için yapraklar, hayati bir öneme sahiptir. Yapraklar, bitkilerin fotosentez yaparak büyümeleri için gerekli olan şekerleri üretir. Genel olarak geniş yüzeyli ve yeşil renkte olan yapraklar, bitkilerin en belirgin ve tanımlayıcı organlarıdır. Yapraklar dalların üzerinde bulunan düğümlerden çıkar, yassı ve tabaka görünümündedir. Nadir olarak, yapraklar kahverengiden kırmızıya çalan süs bitkilerine benzer renklerde olabilir. Bitkilerin büyük çoğunluğu kışın yapraklarını döker. Buna karşın, kış mevsimi geldiğinde yapraklarını dökmeyen bitkiler de vardır. Bu bitkilere "herdem yeşil" ya da "sürek yapraklı" bitkiler denir. İlk yapraklar, tohumda bulunan yavru bitkinin yapraklarından meydana gelir. Daha sonra oluşan yapraklar ise gövde ve dallarda bulunan sivri tomurcuklardan çıkar. Bir yaprak, yapısı gereği yassı olan bir kısım ve bunu dala bağlayan ince ve uzun bir sap ile oluşturur. Yaprağın geniş kısmına "yaprak ayası" denir. Dalına ya da gövdesine bağlanan kısmına "yaprak sapı", yaprak sapının genişleyerek gövdeye ya da dalına bağlanan ucuna "yaprak kını" denir. Yaprak kını ile dalın ortasında bulunan kısmına "tomurcuk", yaprak ayasında iletimi sağlayan borulara ise "damarlar" denir. Yaprakların üst deri hücrelerinde atmosferle beraber yaprağın gaz alıp vermesini sağlayan gözenekler bulunur. Bu gözeneklere "stoma" denir. Stomalar, oksijenin ve karbondioksitin bitkilere geçmesini sağlar ve su buharının dışarı atılmasına yardım eder. Bitkileri sıcaktan korur. Bu gözenekler, birçok bitkinin yapraklarının alt yüzeyinde bulunur, özellikle asma yapraklarında yaygındır. Yumurta Yaprak Yumurta yapraklar, yapısı gereği oval şeklindedir ve büyüklükleri ile genişlikleri bitkiye göre değişiklik gösterir. Genellikle yeşil, kırmızı, sarı, kahverengi ve diğer birçok renk tonlarında olabilirler. Köklü bitkilerde ve ağaç türlerinde yaygın olarak görülürler. Eliptik Yaprak Eliptik yapraklar, görünüm açısından elips şeklinde olan yaprak türleridir. Bu yapraklar, yere yakın olan toprak bitkilerinde görülür. Yaprak kısımlarında bulunan bütün noktalar birbirine eşittir ve eğri bir yapıda değildir. Genellikle kadifemsi yapıda ve renklerde bulunurlar. Yüreksi Yaprak Yüreksi yapraklar, şekilleri itibariyle kalp görünümünü andırır. Çeşitli ebatlarda ve renklerde olabilirler. Bu yapraklar, muazzam büyüklükteki ağaç yaprakları üzerinde de oluşabilirler. Genellikle saplıdır ve dış etkenlere karşı korunurlar. Elsi Yaprak Elsi yapraklar, görünümleri açısından el şekline benzetilir. Bu yaprakların damar aralıkları genellikle belirli açıklıkta olur. Yüzeyleri ve iç kısımları birbirinden oldukça farklıdır. Sağlam bir yapıya sahiptirler ve genellikle yeşildirler. En şiddetli hava koşullarına bile dayanıklıdırlar. İğne Yaprak İğne yapraklar, ince yaprak özelliklerinden dolayı narin yapraklardan biridir. Genellikle kozalaklı bitkilere dahildir. İğne şeklinde olan ince ve uzun bir yapıya sahiptirler. Bu tür yaprakların ağaç ve dallarında reçine bulunur ve genellikle sarmal olarak karşılıklı dizilmişlerdir. |