Badem, gülgiller familyasından gelen bir bitki türüdür. Oldukça lezzetli ve tok tutma özelliği sayesinde diyet menülerinin vazgeçilmezidir. Çiğ ya da kurutulmuş olarak tüketilebilen badem, sağlığa birçok fayda sunar ve bu nedenle oldukça değerli ve pahalı bir kuruyemiştir. Çekirdeğine göre acı ve tatlı olmak üzere iki türde bulunabilir. Kolesterolü önlemekten bağışıklık sistemini güçlendirmeye, sindirim sistemine faydasından kanseri önlemeye kadar birçok yararı olan bademin çeşitleri de oldukça fazladır.
Badem Çeşitlerini Sıralayacak Olursak
- Taş Bademi: Meyvesi orta boyutta ve kabuğu çok sert olan bir badem türüdür. Meyvesinin tadı oldukça lezzetlidir. Genellikle Ekim ayı civarında olgunlaşır.
- Diş Bademi: Kabuğu daha yumuşak olan bu badem türü, adından da anlaşılacağı üzere dişle kırılarak yenilebilir. Kabuğu delikli ve sarıdır. Meyvesi büyük ve tatlıdır.
- Acı Payam: Ağustos ayında olgunlaşıp toplanabilen bu badem türü, adından da anlaşılacağı üzere acı bir tada sahiptir. Küçük çekirdekli olan bu tür, genellikle badem yağı üretimi için uygundur.
- Nurlu Bademi: Diğer türlere göre daha büyük ve daha tatlı bir meyvesi vardır. Ağustos ayında toplanır ve hemcinslerine göre iki hafta daha geç olgunlaşır.
- Gababağ: Nurlu bademin daha küçük bir versiyonudur ve benzer zamanlarda olgunlaşıp toplanabilir.
- Şeytan Payamı: Küçüklüğü ve meyvesini kabuğundan çıkarmanın zorluğu nedeniyle bu adı almıştır. Ağustos ayında olgunlaşır ve toplanır.
Ülkemizde mevcut olan bu badem çeşitlerinin dışında, yurtdışından getirilip üretim çalışmaları devam eden başka badem çeşitleri de vardır.
Yurtdışından Getirilen Badem Çeşitleri
- Ferragnes: Kalitesi ile dikkat çeken bir türdür. Ağaçları orta büyüklükte olup, kabukları serttir. İç badem oranı %40'tır ve çift badem çıkma ihtimali %1-2'dir.
- Ferraduel: Kabukları sert ve verimli bir türdür. Meyvesi oldukça lezzetlidir. İç badem oranı %35, çift badem oranı ise %1'dir.
- Nonpareil: Kabukları orta sertliktedir. Meyvesi uzunumsu ve şişkindir. İç randımanı %55 olup, çiftli badem oranı %5'tir.
- Teksas: Meyveleri uzun ve şişkin, tadı oldukça güzeldir. İç randımanı %50'dir ve çift badem oranı %25-30 civarındadır.
- Ne Plus Ultra: Kabuğu çok sert ancak meyvesi bir o kadar tatlı olan bir türdür. Çok verimlidir. İç randımanı %40, çift badem oranı ise %15'tir.
Sonuç
Badem, hem yerli hem de yurtdışından getirilen birçok çeşidi ile oldukça zengin bir ürün yelpazesine sahiptir. Sağlık açısından sunduğu faydalar göz önünde bulundurulduğunda, badem tüketiminin artırılması ve bu çeşitlerin tarımının yaygınlaştırılması önem arz etmektedir.
|