Patates, dünya genelinde yaygın olarak tüketilen ve mutfakların vazgeçilmez sebzelerinden biridir. Kızartması, püresi ve kumpiri ile hemen hemen herkesin sevdiği bir yiyecek olan patatesin tarihi ve çeşitleri hakkında ne kadar bilgiye sahibiz? Bu makalede, patatesin tarihine ve çeşitlerine yakından bakacağız.
Patatesin Tarihçesi
Patatesin Avrupa mutfaklarına girişi 1800'lü yıllarda büyük kıtlık yaşandığı zamanlarda buğdaya alternatif bir gıda olarak olmuştur. Patates, aslında Güney Amerika'dan 16. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiştir. İlk başta halk bu bitkiye kuşkuyla baksa da zamanla tüm Avrupa ülkeleri ve Türkiye için vazgeçilmez bir besin haline gelmiştir. Bugün tükettiğimiz patates çeşitlerinin tamamı, 16. yüzyılda Avrupa'ya gelen gruptan üretilen modern zaman patatesleri olan "Solanum tuberosum subsp. tuberosum" ile halen Güney Amerika'da üretilen ve tüketilen patatesin atalarını teşkil eden "Solanum tuberosum subsp. andigenum" ya da yerel adıyla "papas nativas" olarak ikiye ayrılmaktadır.
Peru'da İnka'ların kutsal vadisinde, mevcut patates çeşitlerini korumak amacıyla 1997 yılında Patates Parkı kurulmuştur. Şu anda dünya genelinde 5000 civarında patates çeşidi bulunmaktadır.
Patates çeşitleri, yetiştirme koşulları, hastalıklara dayanıklılık ve kullanım amaçlarına göre farklılık göstermektedir. İşte bazı önemli patates çeşitleri:
- Adora Patates: Orta boylu, dağınık büyüme şekline sahip, iyi görünümlü ve yüksek verimli bir patates çeşididir.
- Agata Patates: Erken olgunlaşan, çeşitli mantar hastalıklarına dayanıklı bir türdür.
- Agria Patates: Nişasta oranı yüksek, orta erkenci bir patates türüdür.
- Anna Patates: Dik büyüyen, uzun boylu ve orta verimli bir patatestir.
- Carlita Patates: Yüksek verimli, dağınık büyüme ve nişasta oranı yüksek bir çeşittir.
- Carmona Patates: Orta erkenci, yemeklik ve parmak patates olarak sanayilik bir patates türüdür.
- Cosmos Patates: İyi büyüyen, verimli ve yemeklik bir patatestir.
- Cycloon Patates: Orta verimli, iyi kaliteli bir patates türüdür.
- Fabula Patates: Orta verimli, yemeklik bir patatestir.
- Felsina Patates: Orta verimli, yemeklik ve kızartmalık bir çeşittir.
- Fianna Patates: Verimli, cipslik bir patates türüdür.
- Granola Patates: Mor renkli bir patatestir.
- Hermes Patates: Orta verimli, sanayi tipi cipsliktir.
- Impala Patates: Orta verimli, yemeklik bir patates türüdür.
- Jaerla Patates: Yeşil renkli, verimli ve hızlı gelişen bir patates çeşididir.
- Konsul Patates: Orta verimli, yemeklik bir patates türüdür.
- Lady Olympia Patates: Orta verimli, yemeklik bir türdür.
- Lady Rosetta Patates: Cipslik bir patates çeşididir.
- Latona Patates: Yemeklik bir patates türüdür.
- Marbel Patates: Yemeklik bir patatestir.
- Maranca Patates: Yemeklik bir patates türüdür.
- Marfona Patates: Verimli ve üreticilerin tercih ettiği bir patates türüdür.
- Mondial Patates: Normal verimli, yemeklik bir çeşittir.
- Morene Patates: Yemeklik ve kızartmalık bir türdür.
- Panda Patates: Kızartmalık, cipslik bir türdür.
- Provento Patates: Yemeklik bir türdür.
- Ranger Russet Patates: Verimli, sanayi tipi cipslik bir patates çeşididir.
- Remarka Patates: Verimli, yemeklik ve kızartmalık bir patates türüdür.
- Resy Patates: Yeşil renkli bir patates türüdür.
- Russet Burbank Patates: Sanayi tipi cipslik bir patates türüdür.
- Sante Patates: Yemeklik bir patates türüdür.
- Satina Patates: Yemeklik bir patates türüdür.
- Shepody Patates: Sanayi türü, cipslik bir çeşittir.
- Slaney Patates: Yemeklik bir patatestir.
- Solide Patates: Sanayi türü, yemeklik bir patates çeşididir.
- Tomensa Patates: Orta verimli, kızartmalık bir çeşittir.
- Van Gogh Patates: Parmak cipslik ve yemeklik bir çeşittir.
- Velox Patates: Orta verimli, yemeklik bir türdür.
- Victoria Patates: Sanayi türü, yemeklik bir çeşittir.
|
