Mantar Çeşitleri Mantarlar, hayvan ve bitki gruplarına dahil olmayan, kendine özgü bir sınıfa ait canlılardır. Mantarlar hareket edemez, bu yüzden hayvan grubuna dahil edilmezler. Öte yandan, klorofillerinin olmaması onları bitkilerden ayırır. Üremelerini sporlarla veya tomurcuklanma ile gerçekleştirirler. Besin maddelerini dışarıdan alarak yaşamlarını sürdürürler. Mantarlar için sabit bir şekil söz konusu değildir ve çok çeşitli formlarda bulunabilirler. Mantarlar, mayalanma işlemlerinde çok eskiden beri kullanılmaktadır. Nemli ortamlarda geliştikleri için genellikle yağmur yağdıktan sonra daha fazla görülürler. Fırıncılıkta, alkollü içki yapımında, bazı ilaç sanayilerinde ve bazı peynir türlerinin yapımında kullanıldıkları bilinmektedir. Şapkalı Mantarlar Şapkalı mantarlar, kökü olmayan ve şemsiyeye benzeyen tepe kısımları nedeniyle bu isimle bilinirler. Üremelerini özel bir yapı aracılığıyla gerçekleştirirler ve rüzgarlar sayesinde sporlarını çevreye dağıtırlar. Gelişmelerinin önemli bir kısmını toprağın altında gerçekleştirirler, bu yüzden uzun süre fark edilemezler. Nemli ve yağmurlu havalarda hızla çoğalırlar. Genellikle yağmur sonrasında ormanlarda ve bahçelerde görülürler. İlk başlarda mercimek tanesi kadar küçük olsalar da, 5 gün gibi kısa bir sürede hızla büyürler. Bu mantarlar, bulundukları ortamlardaki çürümüş bitki ve canlı artıkları ile beslenirler. Şapkalı mantarların besin değerleri oldukça yüksektir, ancak zehirli türlerinin olduğu unutulmamalıdır. Küf Mantarları Küf mantarları, gözle görülemeyecek kadar küçük ve çok hücreli canlılardır. Yapıları küçük borucuklardan meydana gelir. Uygun ortam bulduklarında eşeysiz olarak çoğalırlar ve kısa sürede yayılırlar. Organik artıkları çürüterek kendilerine besin olarak kullanırlar. Açık kalmış yiyeceklerin üzerinde oluşurlar. Peynir, ekmek, salça gibi gıdalarda uygun koşulları bulduklarında üzerlerinde beyaz veya renkli tabakalar oluştururlar. Çok hızlı bir şekilde çoğalarak yiyeceklerin üzerini kaplarlar. Banyolarda, ıslak kalan çamaşırlarda, bodrumlarda çok fazla görülmesinin nedeni, bu mantarların nemli, sıcak ve karanlık mekanları çok sevmesindendir. Çok çeşitlidirler. Ancak hepsi hastalık yapmaz; bazı çeşitleri alerjiye neden olabilir. Bu tür küf mantarları genellikle sonbahar zamanında solunum yoluyla alındığında alerjik astıma veya alerjik nezleye neden olabilirler. Maya Mantarları Maya mantarları, hayvan dokularında, insan vücudunda ve sulu tüm ortamlarda yaşayabilen mantarlardır. İnsan vücudunda nemli bölgelerde çok görülür. Genellikle bebek poposunda, aşırı kilolu olanlarda, su ile çok fazla uğraşanlarda, hamilelerde, bahçe işleriyle uğraşanlarda, aşırı terleyenlerde ve antibiyotik kullanan bazı kişilerde maya mantarları daha fazla görülür. Eşeyli ve eşeysiz üreyebilirler. Bazıları meyvelerin bitki öz suyunda, bazıları toprakta ve böceklerde bulunurlar. İnsan vücudunda bulunduğunda, bulunduğu bölgede kızarıklık, kaşıntı, pullanmalar ve akıntılar yaparak kendini belli ederler. Bazı gıdaların mayalanmasında kullanılırlar. Şarap ve bira gibi alkollü içeceklerin yapımında, hamur mayalama ve peynir yapımında önemli rol oynarlar. Enfeksiyon Yapan Mantarlar Enfeksiyon yaratan mantarlar, deri yoluyla veya solunum yoluyla insan vücuduna yerleşerek hızla çoğalabilir ve hastalıklara neden olabilirler. Uygun ortamı bulduklarında faaliyete geçip hastalığa sebep olurlar ve hatta hayati tehlike yaratacak boyutlara ulaşabilirler. Enfeksiyon yaratan mantarlar, insan vücuduna bulaştığında iç içe geçen halkalar halinde su dolu kabarcıklar şeklinde görülürler. Mantarlar oldukça bulaşıcı hastalıklardır. Cilt kuru tutularak, çoraplar ve iç çamaşırları her gün değiştirilerek, kişisel temizlik kurallarına uyarak basit tedbirlerle korunmak mümkündür. Bu nedenle spor tesislerinde, havuzlarda, hamamlarda, okullarda ve toplu spor yapılan salonlarda bulaşması oldukça kolaydır. Böyle bir durumla karşı karşıya kalındığında muhakkak bir dermatoloğa gidilmelidir. Enfeksiyon Yapan Mantar Çeşitleri
Kültür Mantarları Kültür mantarları, zengin protein kaynağı olan ve kontrollü yetiştirildiği için zehirleme tehlikesi olmayan mantar çeşitlerindendir. Son zamanlarda üretimi oldukça artmıştır. Özel tahta kaplara çürümüş bitki atıkları ile gübre hazırlanarak doldurulur ve nemli ortam sağlanarak 18-20 derece sıcaklıkta buğulama yöntemiyle yetiştirilir. Kapların üzeri gazete kağıtlarıyla kapatılıp, gazete kağıtlarının sürekli nemli kalması sağlanır. Direk sulanmaz, birkaç gün sonra iğne gibi mantarlar çıkmaya başlar. Yeterli büyüklüğe ulaştığında toplanır. Kültür mantarları, kendi ortamında yetişmeyen ve uygun şartlar sağlanarak kontrollü bir şekilde yetiştirilen mantarlardır. |
Erdil
11 Ağustos 2024 PazarMantarların yaşam döngüsü hakkında bilgi verirken, özellikle şapkalı mantarların toprağın altında nasıl geliştiğini ve çoğalma yöntemlerini merak ettim. Neden bazı mantar türleri nemli ve yağmurlu havalarda daha hızlı büyüyor? Ayrıca, kük mantarlarının yiyeceklerde oluşturduğu beyaz veya renkli tabakalar hakkında daha fazla bilgi edinmek istiyorum. Bu mantarların insan sağlığı üzerindeki etkileri nelerdir ve hangi tür kük mantarları alerjiye neden olabilir?
Cevap yazAdmin
11 Ağustos 2024 PazarMantarların Yaşam Döngüsü
Mantarların yaşam döngüsü, sporların yayılmasıyla başlar. Şapkalı mantarlar, özellikle toprak altında myselium adı verilen bir yapı oluşturarak büyürler. Bu yapılar, besin maddelerini toplamak için geniş bir ağ oluşturur. Uygun koşullar sağlandığında, bu myseliumdan şapka ve sap oluşur ve mantar, sporlarını yaymak için olgunlaşır.
Nemli ve Yağmurlu Havaların Etkisi
Mantarlar, nemli ve yağmurlu havalarda daha hızlı büyür çünkü su, tüm canlıların temel ihtiyaçlarından biridir. Nem, mantar hücrelerinin genişlemesini ve bölünmesini kolaylaştırarak büyüme hızını artırır. Ayrıca, yağmurlar toprakta besin maddelerini harekete geçirir ve mantarların gelişimi için uygun bir ortam oluşturur.
Kük Mantarları ve Beyaz Tabakalar
Kük mantarları, genellikle bazı yiyeceklerde veya ortamda bulunan ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilen mantarlardır. Oluşturdukları beyaz veya renkli tabakalar, genellikle sporların veya myseliumun kendisinin görünümüdür. Bu tabakalar, mantarın çoğalma ve yayılma sürecinin bir parçasıdır.
İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Kük mantarlarının bazıları toksik olabilir ve insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler yaratabilir. Alerjik reaksiyonlara yol açabilen bazı kük mantarları arasında Aspergillus türleri yer alır. Bu türler, özellikle bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde alerjik reaksiyonlar ve solunum problemleri yaratabilir.
Erdil, mantarların doğası ve etkileri hakkında merak ettiğin bu konular oldukça ilginç. Mantarlar, ekosistemlerde önemli bir rol oynar ve bu nedenle daha fazla bilgi edinmek faydalı olacaktır.