Fasulye, baklagiller familyasına ait olan ve Phaseolus cinsine mensup bir bitkidir. Ana vatanı Orta Amerika olan fasulye, ılıman iklimlerde yetişmeyi sever ve aşırı sıcak ya da soğuk havalardan olumsuz etkilenir. Tek yıllık, narin bir bitki olan fasulye, oldukça besleyici olup, vitamin ve mineral açısından zengindir. Bu özellikleri nedeniyle, fasulye dünya genelinde yaz-kış sofralarda sıkça tüketilen bir besindir. Ülkemizde de geniş bir yetişme alanı bulan fasulye, özellikle Antalya ve Mersin gibi kış mevsiminde ılıman iklim koşullarına sahip illerde yoğun olarak yetiştirilmektedir. Ayrıca, Türkiye diğer ülkelere de fasulye ihracatı yapmaktadır. Fasulye, lezzetli ve besleyici bir gıda kaynağı olmasının yanı sıra, çeşitli sağlık faydaları da sunmaktadır. Farklı fasulye çeşitleri, yapılarına, şekillerine ve pişirilme yöntemlerine göre birbirinden ayrılmaktadır. Bu makalede, başlıca fasulye çeşitlerini ve özelliklerini inceleyeceğiz.

Ebro fasulyesi, erkenci bir bodur fasulye çeşididir ve her iklim koşuluna uyum sağlayamamaktadır. Tohumları beyaz renkte olup, baklaları yassıdır ve genellikle 15-17 cm uzunluğundadır. Ebro fasulyesi, ılık ve sıcak iklimlerde daha iyi ürün verir ve tohum iken çok suya ihtiyaç duyar. Açık yeşil renkli olan bu fasulye, konserve ya da taze fasulye olarak tüketilebilir.

Sofia fasulyesi, erkenci sırık fasulye kategorisinde yer alır ve yüksek verimlidir. Baklaları düz ve yassıdır, uzunluğu ise 25 cm civarındadır. Neredeyse her iklimde uyum sağlayabilen bu fasulye çeşidi kılçıksızdır ve taze fasulye olarak tüketilir. Mozaik virüsüne karşı dayanıklı olan Sofia fasulyesinin tohumları beyaz renktedir.

Bronco fasulyesi, dik bir şekilde gelişir ve baklaları oldukça dolgun olup, uzunlukları 18 cm'ye kadar ulaşır. İçerisinde yaklaşık 10 adet beyaz ve parlak renkli taneler bulunur. Son zamanlarda ülkemizde en çok tercih edilen fasulye çeşitlerinden biri olan Bronco fasulyesi, humuslu toprakları sever ve karık sulama sistemi ile sulanır.

Gina fasulyesi, Romana tipinde ve erkenci bodur bir fasulye çeşididir. Baklaları yassıdır ve hasadı kolaydır, bu nedenle yüksek verimlidir. Genellikle taze fasulye olarak tüketilir ve baklaları 17 cm uzunluğundadır. Kılçıksız ve açık yeşil renkli olan bu fasulye, hasat süresi uzun olsa dahi kalitesini korur. Farklı bölgelerde ve yetiştirilme koşullarında farklı türlerde olabilir. Genellikle konserve ve şoklama için uygundur.

Bourgondia fasulyesi, sanayi üretiminde kullanılan çalı tipi fasulye çeşididir. Dik ve orta erkenci olarak gelişir, baklaları 20-21 cm uzunluğundadır ve 10 adet dolgun baklaya sahiptir. Orta yeşil renkte olan bu fasulye, uzun raf ömrü ve yüksek verimi ile dikkat çeker.

Cyclone fasulyesi, genellikle ilkbahar ve yaz aylarında ekimi yapılan bir fasulye çeşididir ve yaklaşık 50 gün içinde olgunlaşır. Açık yeşil renkli olup, tohumları beyaz renktedir. Kılçıksız olan bu fasulye, 20 cm uzunluğundadır ve genellikle taze fasulye olarak tüketilir.

Fasulye çeşitleri, farklı iklim koşullarına ve yetiştirilme yöntemlerine göre çeşitlenir. Her bir fasulye çeşidi, benzersiz özellikleri ve avantajları ile öne çıkar. Ebro, Sofia, Bronco, Gina, Bourgondia ve Cyclone gibi çeşitli fasulye türleri, farklı lezzet ve besin değerleri sunarak, mutfaklarımızda önemli bir yer tutar. Bu fasulye çeşitleri, sağlıklı ve dengeli bir beslenme için ideal birer seçenektir.